Marcos in Tamaulipas: “Calderón zal zijn 6 jaar niet uit doen”

Delegado Zero vraagt de pers met aandrang foto’s te nemen van Blanca Navidad, een krottenwijk tussen de vuilnisbelten aan de Río Bravo

Door Murielle Coppin
De Andere Journalistiek en de Andere Campagne in Tamaulipas

6. december 2006

Foto: DR 2006, Alice Serena

21 november. Nuevo Laredo. Tamaulipas.
De teller van de Zapa-bus markeert 9000 kilometer (sinds de aanvang van de tweede etappe van de Andere Campagne op 7 oktober vanuit Mexico DF) bij het binnenrijden in Tamaulipas. Dit is de laatste van de 32 staten die Delegado Zero doorkruist samen met de Andere Campagne, op zoek naar het ware verhaal van de mensen van beneden en de dagelijkse strijd die zij voeren voor betere levensomstandigheden.
Grote luxe hotelketens als de Best Western, Holiday Inn, Camino Real pronken langs de weg naar Nuevo Loredo, een moderne grensstad. Alle mogelijke fastfoodketens, Pizza Hut, Mac Donald, Kentucky Fried Chicken, samengebracht in immense Plazas (commerciële centra) werpen hongerige blikken. Tussen de auto en truckgarages van Lodge, Mitsubischi, General Motors, Volkswagen, ligt een grijs kerkhof verscholen. De Silverado Rodeo heeft klaarblijkelijk de Mexicaanse jaripeos en de plaza de toros veroverd. Duizenden trailers en containers, netjes in rijen gerangschikt, gapen de Karavaan aan, wachtend om hun eerste – of de zoveelste- reis naar de VS te maken. De politiecontroles rondom Delegado Zero en de Karavaan verscherpen. Naast de politie-elementen in uniform, houden enkele verdachte “burgers” een oogje in het zeil. Hun tien-centimeter gouden armbanden en geblindeerde wagens laat vermoeden dat het narcos (drugbaronnen) zijn. We bevinden ons dan ook in de Noordelijke staat van Tamaulipas waar de twee grote drugkartels, Osiel Cárdenas en Kartel van de Golf, meer invloed hebben op het dagelijks leven dan de plaatselijke politici, politie en zakenlui.

DR 2006, Anna Mauri

De bus stopt bij een groen kruisje langs de grensweg die wel met tientallen gedenkkruisjes bestrooid is. Aan onze voeten, 8 meter lager, ligt de Río Bravo. Alle aanwezigen halen hun neus op. Verrast door de commotie langs de weg, ontsnappen verstrooide chauffeurs nipt aan een botsing. Met Martha Ojeda, voorzitter van de Coalitie voor Gerechtigheid in Maquiladoras, op kop daalt het gezelschap tot aan de rivier. en houdt halt bij een stinkende afvoerpijn. De stank wordt onuitstaanbaar. Op deze plaats komen de vervuilde waters van alle maquiladores (internationale assemblage bedrijven) van het industriepark Finsa (waar alle grote multinationals als Sony, Catterpilar, Teleflex gevestigd zijn) uit in de rivier die iets verder uitmondt in de Golf. De regering heeft dan wel een waterzuiveringsinstallatie geplaatst, maar die zuivert enkel organische afval en geen giftige chemicaliën. Na 13 jaar Vrijhandelsakkoord (TLC in Spaanse initialen) is -samen met de verdriedubbeling van productie- ook de afval van de bedrijven verdriedubbeld. Dit heeft niet alleen een nefast gevolg op de fauna en flora rond de Río Bravo, maar ook op de gezondheid van de mensen. De kans op kanker, huidaandoeningen en allergieën ligt in de grenszone opmerkelijk hoog en baby’s komen op de wereld met afwijkingen (anencefalie en hersenaandoeningen). Martha verwijst naar het geval Malori waar de baby’s van de arbeidsters geboren werden met mentale achterstand. Martha zucht: “De doden komen niet voor in de cijfers van de productiestatistieken…We hebben geprobeerd de zaak van de afvoerbuizen (in totaal zijn er 8 langs Mexicaanse zijde) aan te geven, maar het probleem is dat deze afvoerbuizen collectief gebruikt worden en we dus geen schuldige kunnen aanwijzen.” Een bijkomend probleem is de decentralisatie van de milieuwet dat nu in handen is van incompetente gemeentes. Cynisch merkt ze op: “Dit is de prijs van vooruitgang, een geschenk dat het TLC ons nagelaten heeft” Een “Vooruitgang” aangemoedigd door speciale overheidsprogramma’s om de bedrijven naar Mexico te lokken. Martha legt uit: “De landen concurreren met elkaar om de bedrijven bij hen te krijgen, ze geven hen “free kilowatts” en gratis water, ze innen geen belastingen en geven gratis 3-maandelijkse trainingen om de arbeider 100 % productief te maken… op voorwaarde dat de bedrijven jobs genereren…ze genereren echter de dood .”

Foto: DR 2006, Alice Serena

De rivier ligt er verraderlijk rustig bij. Veel Mexicanen proberen dan ook hier de grens over te steken. Nietsvermoedend, wagen ze hun leven in een overtocht dat hen van de ene ellende in de andere brengt. Want lukt het hen de rivier over te zwemmen (velen verdrinken), dan volgen er andere obstakels: de migra, de vervolging, het racisme

Sommigen geraken nooit de grens over of worden teruggestuurd. Een aantal van hen blijft “plakken” aan de grens omwille van de “werkmogelijkheden” in de maquiladoras. De hongerlonen verplichten hen onbruikbare gronden in te palmen om daar hun huis (lees krot) neer te zetten. Delegado Zero bracht vandaag een bezoek aan zo’n kolonie, Blanca Navidad (Witte Kerst) genoemd, waar zo’n 400 gezinnen leven, op slechts een paar kilometer van stortplaatsen,. De connotaties die de naam Witte Kerst inhouden (rust, vrede, sneeuw) klinken ironisch bij de sterke zonnestralen, de grove ellende, onrecht en geweld die de inwoners van de wijk ondervinden. De meeste bewoners namen de braakliggende terreinen in beslag op 22 december 2004. Beetje bij beetje, afhankelijk van hoeveel centen er overbleven op het eind van de maand, bouwden ze hun houten huisje. Na één jaar gedoogbeleid, kregen ze van de PRI- burgemeester, Daniel Perez Treviño, te horen dat ze illegaal wonen. Hij stelde de inwoners voor een terrein te kopen in één van de reservas territoriales (land van de overheid), wat echter economisch onhaalbaar is voor hen. Op 1 en 2 februari 2005, stuurde de burgemeester bulldozers om zo’n 20-30 huizen in Blanca Navidad neer te halen. Bezittingen werden weggenomen en sommige huizen in brand gestoken, met alles erin, ook de dekens en speelgoed dat de burgemeester voor Kerst 2005 had uitgedeeld. Rosy (seudoniem) vertelt in een interview aan Narconews: “Toen ik thuiskwam na het werken, was er niets meer over van mijn huis, ik deed er één jaar over om het te bouwen, ze hebben alles neergehaald en vernietigd. Mijn fornuis, mijn gereedschap, mijn papieren (waaronder mijn geboorteakte en getuigschrift van secundair onderwijs) en mijn gastank namen ze mee. Ik was naar deze kolonie gekomen omdat mijn man mij verliet. Ik ben alleenstaande moeder van vier kinderen.”. Bij het agressief optreden van de overheid, zijn verschillende doden gevallen. Een oudere vrouw overleed aan een hartaanval, een opstandige zoon werd door kogelschoten gedood, drie kleine kinderen zijn in hun eigen brandend huis gestorven, een ander kind verloor zijn vingertjes. Verschillende mensen werden opgepakt en naar de gevangenis gebracht, vrouwen werden geslagen. “Het leek wel oorlog”, vertelt Rosy. Enkele dagen na het gebeuren, hielden de inwoners een plantón (tijdelijke kamp) in de stad om een uitleg af te dwingen van de burgemeester. Een vrouw getuigt: “Velen kwamen ons steunen met kleding, dekens en taco’. We plaatsten barricades want de politiepatrouilles omcirkelden ons alsof we drugdealers waren.” Een jaar na de gebeurtenissen is de burgemeester ons nog steeds een antwoord schuldig. “Waarom laat hij ons hier eerst een jaar wonen om dan plots te zeggen dat we weg moeten?”, klaagt Rosy.

DR 2006, Anna Mauri

Spontaan komen er drie vrouwen op onze reporter af om hun verhaal te doen. Ze zijn niet meer bang, ze zijn het meer dan moe en moeten hun verhaal kwijt. Een man als Subcomandante Marcos die speciaal naar hier komt om hun realiteit te kennen, wordt dan ook met open armen ontvangen. Honderden buurtbewoners scharen zich rond de charismatische woordvoerder van de EZLN (Zapatisten Leger voor Nationale Bevrijding). Opvallend is dat het merendeel vrouwen zijn. Niet verbazingwekkend want zij zijn de meest kwetsbare schakels in een extreem neoliberaal (en macho-) land als Mexico. Ze werden aan hun lot overgelaten door hun echtegenoot “die er van doorging met een “más bonita” (knappere) vrouw. Uit noodzaak zijn ze hier komen wonen. Geld hebben ze niet. Velen van hen werken in één van de vele maquiladoras in de omgeving. Maar als je ouder bent dan 35, zoals Rosy, kan je daar niet meer aan het werk. Rosy verkoopt zelfgemaakt shampoos, medicijnen en brood in de kolonie. Juana, een oudere weduwe, verkoopt tweedehands -kleding en speelgoed. Andere vrouwen werken in de prostitutie. Allen proberen ze een winstgevende, informele activiteit te vinden om te kunnen overleven. Uit werken gaan hier is een risico, niet enkel omwille van de gevaarlijke werkomstandigheden in de maquiladora, maar omdat de politie op elk moment hun huis met de grond gelijk kan maken. De dreigementen om de inwoners uit de kolonie weg te jagen, gaan door. Twee dagen voor de komst van de Sub, werd nog een huis in brand gestoken. Ze hadden lucht gekregen van de nakende mobilisatie van de inwoners.

DR 2006, Martina Morazzi

Een advocaat neemt het woord op het podium. Hij heeft bij een federale rechter een opheffing gekregen voor de desalojo (ontruiming). De burgemeester kan dus volgens wet de mensen niet meer wegjagen. “Heb vertrouwen in ons”, zegt hij, “het is een lang proces maar we hebben al verschillende amparos (een bevel van de gerechtelijke macht aan de uitvoerende macht om een administratief bevel tegen te houden of te vernietigen) bemachtigd. We zijn licentiaten maar we moeten ook leven”… Zijn woorden worden beantwoord met cynisch gelach. Een vrouw fluistert me in het oor: “Leugens. Ze komen zogezegd hulp bieden maar ze komen ons bedreigen, als we hen geen 500 peso’s geven, dan zullen ze ons wegjagen van onze terreinen, zeggen ze.. Waarom? We hebben noch licht, noch water. We doen hier niemand kwaad”

DR 2006, Murielle Coppin

Marcos doet een oproep aan de pers. “Ik vraag jullie foto’s en videobeelden te nemen en vertel me dan als het rechtvaardig is dat een arbeider en zijn familie in zo’n omstandigheden leven. Iemand die dagelijks meer dan 8 uur werkt voor 50 peso’s per dag….en neem ook foto’s van het huis van de burgemeester en de gouverneur, en van de rancho van Vicente Fox en Martha Sahún en vraag hen hoe lang zij hebben gewerkt. Hij (Fox) heeft in deze 6 jaar niets anders gedaan dan zever verkondigd op de televisie…en geknield voor Bush …Ga kijken naar het huis van de eigenaar van Sony (dat aan deze kant van de grens komt vervuilen omdat het daar niet kan).” Delegado Zero gaat verder en klaagt de tegenstelling tussen arm en rijk aan: “Alvorens een rijke zijn intrek neemt, bouwt hij een huis, worden er straten, tuinen, drainage, elektriciteit, water en telefoon voorzien, een arbeider gaat wonen opeen plaats waar er niets is, met karton of hout bouwt hij zijn woonst…dan moet hij vechten om water, elektriciteit en straten om vervolgens weggejaagd te worden omdat het illegaal is.” De Sub eindigt met een oproep om Noord- en Zuid Mexico te verenigen in “een pacifistische, civiele beweging, zoals in 1910 maar dan zonder wapens. We zullen allemaal samen tegelijk in opstand komen en de huidige politiek omverwerpen… We zullen het doen. Calderón zal zijn 6 jaar niet uitdoen. De afgelopen verkiezingen zijn de laatste geweest in dit land met dit soort politieke leiders”. Wat Marcos in de plaats wil, is iets heel anders, een echte democratie “waar de burgemeester gehoorzaamt naar wat het volk zegt i.p.v. bevelen te geven” en “waar het minimumloon 800 peso’s per dag bedraagt i.p.v. 40” en waar “de arbeiders van de maquiladoras zelf het bedrijf runnen i.p.v. uitgebuit te worden”. Hij overtuigt het juichend publiek: “Wij zijn met meer, dus wij staan sterk.”

Met de belofte dat “Blanca Navidad nooit meer alleen zal zijn”, neemt Delegado Zero en de Karavaan afscheid van de arme, maar warmhartige inwoners om zich te begeven naar Nuevo Laredo voor een vergadering met aanhangers – vooral (ex)arbeiders van maquiladoras- van de Andere Campagne. Rosy fluistert onze reporter toe: “Let maar goed op. Er zijn hier veel levantones”, een soort van expres-ontvoering waarbij gewapende mafia hun vijanden of onschuldige slachtoffers per wagen meenemen om hen te wreken, uit te schakelen, te bestelen of losgeld te eisen.

Click here for more from The Other Journalism with the Other Campaign

Read this article in English
Lea Ud. el Artículo en Español
Lisez cet article en français

For more Narco News, click here.