De Andere Campagne, in het land van de Narco-Corridos, onderscheidt realiteit van mythe

Getuigenissen “van benedenuit en naar links” zien de door de VS-opgelegde drugsoorlog als een ramp voor Noord-Mexico

Door Dan Feder
De Andere Journalistiek en de Andere Campagne in Durango

4. januari 2007

Ergens in Noord-Mexico: De laatste twintig jaar vallen twee grote veranderingen op in Noord-Mexico. De eerste is la maquila: de simultane dood van kleine boerderijen die ooit grote delen van de bevolking van voedsel voorzagen en de explosie van de maquiladora industrie (assemblage-fabrieken die alles fabriceren gaande van kleding tot autodelen voor buitenlandse -vooral uit de VS- bedrijven die profiteren van lage lonen en lage standaarden voor arbeidsvoorwaarden.

De tweede verandering is el narcotrafico: de drughandel. Dit is het land van het “Huis der Dood” – een land waar politici, Mexicaanse politie en US drugagenten jaarin jaaruit dezelfde dans brengen: het aanknopen en verbreken van allianties, één lek dichtstoppen terwijl er twee nieuwe ontstaan, beweren harder op te treden terwijl het steeds moeilijker is de politie van de dieven te onderscheiden.

Sinds begin oktober reist, Subcomandante Marcos, spreekbuis van het Zapatistenleger voor Nationale Bevrijding (EZLN in zijn Spaanse initialen), door de noordelijke staten van Mexico om te luisteren naar de levens-en strijdverhalen van honderden gemeenschappen. Gevechten die hij en zijn geallieerden van de “Andere Campagne” hopen te verenigen in een nationale opstand om een “ander Mexico” te crëeren, een land opgebouwd van “benedenuit en naar links”, vrij van het corrupt regime van de politieke partijen, de rijken en de heerschappij van de Verenigde Naties en andere machtige buitenlandse landen.

Het is moeilijk veel tijd door te brengen in Noord-Mexico zonder over de drugsoorlog te horen. In deze droge regio’s van woestijnen en bergen, overwelmen de narcocorrido de populaire radios en doen de verslagen over corruptie van drugsgeld door politici de wenkbrouwen niet meer fronsen.

Wij, in de Narco Newsroom zijn hier in het bijzonder geïnteresseerd in: het moment dat de Andere Campagne – een initiatief van de Zapatistenbeweging dat sinds het begin een grote inspiratie vormde voor Narco News– de slagvelden van de voornaamste drugsoorlogen binnenrijdt, een thema waarover wij jarenlang nieuws hebben gebracht. De getuigenissen die we te horen kregen tijdens de Andere Campagne, laten andere ervaringen en perspectieven zien, maar leiden allen tot de onoverkomelijke conclusie dat de zogenaamde “drugsoorlog” van de VS en Mexicaanse overheden een grote grap zijn en dat het de rijken en politici zijn die achter het drugsprobleem zitten.

Bruno, een 19-jarige organisator van Ciudad Juárez vertelde hoe men de drugshandel in zijn stad voelt:

We zijn zogenaamd in oorlog tegen drugdealing, maar dat is een grap. Ze verkopen drugs in de maquiladoras, en de overheid verkoopt ook. Als je uit gaat, zie je alle drugdealers in de stad. We weten dat alle belangrijke families berokken zijn…de
Zaragoza Fuentes familie is betrokken met een grote monopolie over gas en andere industrieën.

Bruno heeft ook de andere kan gezien van de relatie tussen de drugs en de maquiladora-industrieën:

Ik werkte één maand in de maquiladoras. We moesten lange dagen werken, van negen tot twaalf uren… soms raken de mensen uitgeput. Dan geven ze je drugs zodat je kan doorgaan met je werk – Ik weet niet wat het is maar het is een blauwe, soms rode, pil. Dit gaven ze aan de mensen met wie ik in de fabriek werkte.

Zijn onthulling herinnert ons aan praktijken van de Spanjaarden in het koloniale Bolivia en Peru, die karretjes vol cocabladeren in de mijnen brachten voor de Indiaanse arbeiders die niet bestendig waren tegen de lange uren en het tekort aan voedsel zonder stimulerende alkaloïden. Naar het schijnt, is er weinig veranderd…enkel dat de bazen hun uitgeputte arbeiders veel schadelijkere drugs geven.

Jesús Gonzalez Rangel, een landloonarbeider en links activist van de regio Comarca Lagunera sprak tijdens een meeting van “aanhangers” van de Andere Campagne in Torreón, Coahuila, op 4 November:

De zakenlieden bouwen maquiladoras aan onze velden. Op school leren de kinderen enkel hoe fabrieksarbeider te worden van bedrijven in handen van buitenlanders. En de zakenlieden zijn allemaal narcos. Drugs worden nu overal verkocht en plots duiken er ook op elke hoek bierwinkels op.

Later, in een privé-gesprek met de Andere Journalistiek, gaf hij meer details over wat hij Subcomandante Marcos en de andere aanhangers had verteld:

Sinds de neoliberale politiek zijn “vruchten” afwerpt, zijn de dagelijkse gewoontes veel veranderd. Ze hebben de familiebanden kapotgemaakt. Dit is altijd een zone van drugsmokkel geweest, maar het duurde tot de jaren 1988-1990 dat we de invloed ervan voelden in ons leven. Er zijn hier vele capos, ze maken deeluit van de staat…We beseffen dat de de maquiladora-ondernemers connecties hebben met de drugsbusiness, en dat drugsverkeer nu een politiek is van de staat. De Comarca was een plaats met veel klasse-bewustzijn, de drugsproblematiek heeft daar een einde aan gemaakt.

Tijdens een publieke meeting de volgende dag in de stad Gómez Palacio, in de staat van Durango, kwam de drugtopic opnieuw naar boven. Eén van de lokale organisatoren van de Andere Campagne, de leerkracht Gustavo Américo Oteo Oropeza, sprak over zijn ervaringen in de publieke hogeschool Cobaed in de naburige stad Lerdo:

In deze school is het syndicaat van de leerkrachten, gecontroleerd door de Partij van de Insitutionele Revolutie (PRI) door en door corrupt. De leerlingen worden gecorrumpeerd. Leerkrachten verkopen hen drugs die zij op hun beurt doorverkopen aan andere leerkrachten. Het syndicaat heeft iedereen onder controle. Een vrouwelijke studente werd verkracht, raakte zwanger en niemand onderneemt iets omdat de secretaris generaal van het syndicaat, Rogilio Torres, het in de doofpot stopt. De gouverneur van Durango, ook van de PRI, beschermt hem. Dit is al 12 jaar bezig en niemand doet iets aan de zaak.

We hebben documenten dat we naar de federale regering, het Departement Binnenlandse Zaken, zonden omdat deze niets ondernamen. Het departement Onderwijs ondernam ook niets, ondanks onze aanklachten. We gingen tot bij de President Vicente Fox, de federale regering zond de staatsregering een aanbeveling om de zaak te onderzoeken maar dit is nog steeds niet gebeurd.

Twee jaren geleden spatte er een beweging uit elkaar waarin veel vrouwen gewond raakten door Principal Próspero Hernández. De secretaris van het syndicaat, Rogelio Torres, was hier ook bij betrokken. Moe van de seksuele vijandelijkheden beslisten de jonge vrouwen de school over te nemen. Velen werden uit de school gestuurd door hun verzet, hun mobilisatie en de overname van de school. Er werden ook veel leerkrachten, waaronder ikzelf, ontslagen. Ze ontsloegen me omdat ik de corruptie aangaf en omdat ik de studenten in bescherming nam tegen de klauwen van het narco-syndicaat.

Tijdens de meeting in een publieke school in de stad Durango (de hoofdstad van de gelijknamige staat), waren drugverkeer-en consumptie veel terugkerende items. De alternatieve school is in een groot complex ondergebracht. Honderden leden van de Coördonatie-Raad van Populaire Arbeiders (COCOPO) waren tijdens de meeting aanwezig. Twee COCOPO –leiders spraken met Narco News na het gebeuren.

“In de hoofstad van de staat zijn er niet veel werkmogelijkheden”, zei Oscar Martínez, één van de meest opmerkelijke organisatoren van de Andere Campagne in de regio. “Heel veel van het drugsverkeer passeert hier; het is de belangrijkste economische activiteit. Gomez Palacio, is meer geïndustrialiseerd dan de hoofdstad. Er zijn hier gewoonweg niet veel mogelijkheden.”

Hilario Romano, ook van de COCOPO, voegde hieraan toe:

Drugsmokkel op kleine schaal wordt beschermd en gedekt door de autoriteiten. Het is bewezen dat de Gemeentelijke Publieke Veiligheidsadministratie de dealers in bescherming neemt. De politie –zowel de preventieve als de ministriële- komen enkel langs voor hun loon maar doen niets.

De jongeren worden vervolgd als ze zich willen organiseren. Dan komt de politie wel opdagen. Wanneer ze in grotere groepen op straat zijn, worden ze aangevallen omdat dit als gevaarlijk gezien wordt, en ze gebruiken drugs als voorwendsel.

“Dat is wat mij overkwam. Hebben ze jullie al opgesloten voor valse drugsbeschuldigingen?” vroeg een jongeman van de Andere Campagne, “Mesh” genoemd, aan zijn compañeros in de stad Durango.

“Ja hoor, Ik denk dat ze dat excuus gebruiken om éénder wie aan te houden of lastig te vallen op een bepaald moment,” antwoordde een ander lid van Jóvenes de hoy (“Jeugd van Vandaag”), een anarchistisch punkcollectief uit de stad, aktief in de lokale muziekscéne. Ze zetten ook stands op in de stad om onder de jongeren informatie te verspreiden.

“Hier in Durango zijn er bedrijven waar Crystal maken.” vertelde Mesh. “Alles passeert hier: cocaine, wiet, alles.”

Mesh ging door:

Zie, hier in de stad van Durango, zitten de burgemeesters in de drugsbusiness. Het maakt niet uit van welke partij ze zijn. Ambt na ambt. De burgemeester dat net aangetreden is heeft connecties met de vorige. En het is bewezen, met documentatie en alles, dat de ranchos van de vorige burgemeester een oord van drugverslaving zijn. Hij dealt zelf drugs, er zijn plantages en hij heeft connecties met de huidige burgemeester. Het is allemaal om geld te doen ; het gaat hem niet aan als de mensen verslaafd worden of niet. En voor zover ik weet, geldt dit voor overal in het land.

Veel Mexicanen zijn voor legalisatie van drugs. Duizenden. Wij nemen een liberale positie in, wij vinden dat het éénieder zijn beslissing is al dan niet drugs te gebruiken, zolang het de anderen niet treft. We proberen ook te praten voor alternatieven en delen flyers uit om het geweten aan te spreken over wat een drugverslaving is. Wij hebben interesse in veganisme en in de straight-edge beweging. Wij menen dat de drugverslaving door de Staat wordt gepromoot, om mensen dom te maken, om hen makkelijk te kunnen opsluiten. Maar voor de regering van de volledige republiek is het hem vooral om geld te doen.

Subcomandante Marcos, alias “Afgevaardigde Zero,” zet zijn reis door in Noord-Mexico. Deze verhalen van drug-corruptie en hypocrisie zullen met hem meereizen. Tijdens een meeting in een Zacateeks dorp, Mesa de Palmira, vertelde hij een verhaal over een Indianengemeenschap dat hij in Sonora had bezocht en dat aan het strijden is om zijn landen verder te kunnen gebruiken:

Sommige compañeros, Pima-Indianen uit Sonora, net aan de grens bij Chihuahua vertelden ons: “Vroeger plantte ik maïs.” Nu is het allemaal marihuana en het is niet eens van mij. Maar als het leger komt, heb ik met hen te doen. Als het leger van Fox komt, dan zeggen ze dat ze de narcosmokkel aan het bestrijden zijn ; het is onze schuld niet dat de mensen niet weten wat er op hun gronden gebeurt.

Denk je dat deze mensen niet zullen strijden ?...Ze zullen opstaan. En wij zullen hen niet zeggen opstand te voeren met wapens, maar eerder dat zij, de Yaquis en de Mayos, zich moeten mobiliseren.

De Andere Campagne heeft beide, de narcos en de drugssoldaten uit Mexico City en Washington, in het vizier. De nationale opstand die Marcos belooft zou de drugsoorlog zoals we die in Mexico kennen, wel eens drastisch kunnen veranderen.

Wordt vervolgd…

vertaald door Murielle Coppin

Click here for more from The Other Journalism with the Other Campaign

Read this article in English
Lea Ud. el Artículo en Español
Lisez cet article en français

For more Narco News, click here.