Herboren Kunst-en Nijverheidschool in de Yaqui Vallei

“Alles is mogelijk, zeker sinds de Andere Campagne met ons is”

Door Amber Howard
Andere Journalistiek met de Andere Campagne in Sonora

3. januari 2007

30 oktober 2006: Een plaatselijke school was de uitgekozen plaats voor de meeting op 25 oktober met aanhangers van de Andere Campagne in Ciudad Obregon, Sonora, Noord-Mexico. De oorspronkelijke school had als doel de boerenkinderen onderwijs te geven. Twintig jaar later is de school omgevormd tot een plaats van culturele opleving.

Luis Diaz Flores, Yaqui Indiaan, zette een alternatief theater programma op poten voor de Volkshogeschool van de Yaqui-vallei. “Campesinos krijgen meestal geen onderwijs. Daarom begon ik les te geven aan volwassenen.” Diaz legt uit: “Via theater probeerde ik de gewoonlijke schoolmateries te onderwijzen, maar het hielp hen ook bij het vinden van een rol in de maatschappij. Ik deed dit vrijwillig. Ik verzamelde zelf mijn materiaal en deed alles gratis om mijn gemeenschap te helpen. Het uitdelen van diploma’s aan de studenten, vormde mijn motivatie.”

Met hulp van de INEA, het Nationaal Instituut voor Volwassenonderwijs, ging de school in 1979 van start. Het verhaal duurde slechts vier jaar en overleefde verschillende bedreigingen zowel van de regering als van de gemeenschap zelf. De invloed hiervan is nog steeds te voelen. Het rebelse theater staat in het middelpunt van de controverse.

“De regering zou ons bedreigen, ons communisten noemen, etc.. Zij zouden ons werk en getuigschriften niet erkennen.”, merkt Diaz op. “De staat van Sonora erkent onze school nog steeds niet, we hebben ze ingeschreven in de staat van Guerrero. Bedoeling van Eduardo Burs, gouverneur van Sonora, is alles te privatiseren, zelfs het onderwijs.”

De school was belangrijk voor de Yaqui-vallei aangezien er voorheen geen hogeschool bestond, laat staan een universiteit. Ze kwam voort uit een gemeenschappelijke nood ten tijde van de grondherverdeling in de jaren 1950 onder President Lázaro Cardenas toen de gronden van grootgrondbezitters herverdeeld werden onder de boeren.

De stichters van de school ondersteunden de landhervorming en riepen de plaatselijke kleine boeren en vakbonden op zich met de strijd te verenigen: “Stuur jullie kinderen naar onze school, wij zullen jullie steunen door hen opvoeding te geven.” Hoewel er geen fondsen beschikbaar waren om de leerkrachten te betalen, was er veel inbreng van verschillende individuen. Voor hen was het een manier van participeren in de strijd van de arbeiders. “We gebruiken theater en muziek als een vorm van protest, als een middel om onze overtuigingen mee te delen aan de inwoners van de Yaqui en Mayo Valleien.”

De school werd gesloten in 1983, na amper 4 jaar. Twintig jaar later echter, ondergaat de school een facelift. Veel van de organisatoren van toen komen opnieuw samen om hun droom te herdefiniëren. Sommigen hebben elkaar sinds 15 jaar niet meer teruggezien. Eén van de stichters van de eerste school, Carlos Soto Hernandez, beschrijft hoe de nieuwe school, Culturele Hogeschool van de Yaqui Vallei, er uit zal zien: “Het zal een kunst- en nijverheidschool zijn, met kunst als theater, schilderkunst, dans, zang en mime, maar ook met ambachten als mechaniek, houtbewerking en metselarij.”

Een bijkomstig plan is het aanleggen van een botanische tuin met groenten en bloemen om de studenten te onderwijzen over landbouw. Om de mogelijkheden van de toekomst en de nieuwe generaties te tonen, plannen de initiatiefnemers innoverende technieken te gebruiken. Zo zullen de klaslokalen opgetrokken worden met gerecycleerde materialen en zal het laboratorium op zonne-energie werken. “Daarom, zegt Díaz, willen we dat de mensen al hun recycleerbaar materiaal komen brengen. We willen het ook gebruiken in de lessen.” Met het oog op de botanische tuin, is Diaz zichzelf aan het bijscholen. De nieuwe school zal rond deze items ook workshops bieden aan de lokale bevolking. Díaz wil, tot slot, ook relaties aangaan met andere scholen en andere studiedomeinen. Zo wil hij medicinale planten bestuderen in de staat Chiapas

“We zullen een alternatief creëren”, beweert Soto. “We willen de hogeschool terugwinnen, dit is in het voordeel van ons allen. Wij moeten deze ruimte verdedigen want de regering kan of wil dat niet. We gaan de straat op gaan en roepen als gekken, het is onze verantwoordelijkheid. In het huidige klimaat waarin steeds meer mensen van hun gronden worden gejaagd, is het van belang je stem te laten horen. De mogelijkheid om deel te nemen of om eender welke rol op zich te nemen, is in ieder van ons. Het zit allemaal hier.”

Carlos Cesar Garcia Valenzuela, één van de jonge organisatoren uit Ciudad Obregon, is enthousiast over de nieuwe school en plant deel te nemen in de coördinatie. “Als ze me nodig hebben, ben ik er.” Voor velen betekent de school dan ook een nieuwe stap voor de gemeenschap.

“Deze school is als een ideologisch instrument en kan het gedachtegoed van de deelnemers beïnvloeden”, beweert Soto. “Velen gebruikten de vorige school als een politiek middel en zeiden ´als je niet met me bent, dan geef ik je getuigschrift niet´. We wilden de mensen doen bewegen, maar we werden omringd door vijanden en de (sociale) klassenverdeling maakte het allemaal moeilijk.” De interne verdeeldheid en in veel mindere mate de externe druk, bracht de oorspronkelijke school naar de bliksem. Nu hebben we de kans om het anders te doen.”

De dreigementen van de regering van Sonora brengen de initiatiefnemers niet van hun stuk. “De minister van Binnenlandse Zaken dreigde zijn macht in te zetten om ons weg te bannen, maar we zijn niet bang.” houdt Soto vol. “alles is mogelijk, zeker nu de Andere Campagne met ons is. Daarom zijn ze hier: om een stimulus te geven, om zowel onszelf als de strijd te versterken.” De groep heeft pamfletten klaar in de hoop in januari aan de opbouw van de nieuwe school te kunnen beginnen.

vertaald door Murielle Coppin

Click here for more from The Other Journalism with the Other Campaign

Read this article in English
Lea Ud. el Artículo en Español

For more Narco News, click here.